Χρήστος Ιαβάτσο MD, MSc, PhD, ESGO
Γυναικολόγος Ογκολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών
Επιμελητής Α’ Γ.Α.Ν.Π. ΜΕΤΑΞΑ, Πειραιάς
Ο καρκίνος του ενδομητρίου προέρχεται από το επιθήλιο των αδενίων του ενδομητρίου και είναι η πιο συχνή κακοήθεια που αφορά το γυναικείο γεννητικό σύστημα στον οικονομικά ανεπτυγμένο κόσμο. Κάθε χρόνο έχουμε περίπου 288,000 νέες περιπτώσεις καρκίνου ενδομητρίου σε όλο τον κόσμο, ενώ κατά το ίδιο έτος έχουμε περίπου 74.000 θανάτους.
Το 80% αφορά σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με μεση ηλικία εμφάνισης τα 60 χρόνια. Ο καρκίνος της μήτρας είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία θνησιμότητας από γυναικολογικό καρκίνο, μετά τον καρκίνο των ωοθηκών. Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου είναι 1 στις 40 κατά τη διάρκεια της ζωής.
Περίπου το 40% των περιπτώσεων καρκίνου του ενδομητρίου σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Η παχυσαρκία είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου γιατί αυξάνει την ενδογενή παραγωγή οιστρογόνων μέσω της περιφερικής (στο λιπώδη ιστό) μετατροπής της ανδροστενδιόνης σε οιστρόνη και της τεστοστερόνης σε οιστραδιόλη, μέσω ενός ενζύμου που λέγεται αρωματάση.
Η ενδεδειγμένη επιλογή θεραπείας για τον καρκίνο του ενδομητρίου είναι η κοιλιακή υστερεκτομή (η συνολική αφαίρεση της μήτρας χειρουργικά), μαζί με την αφαίρεση των σαλπίγγων και των ωοθηκών και στις δύο πλευρές.
Η επέμβαση πραγματοποιείται μέσω μέσης τομής, συνήθως κάτω από τον ομφαλό. Σε παχύσαρκα άτομα η πρόσβαση στα κοιλιακά όργανα μπορεί να είναι δυσχερέστατη για το χειρουργό, ενώ η ασθενής μπορεί να βιώσει επιπλοκές από το τραύμα της π.χ. φλεγμονή, αιμάτωμα, διάσπαση.
Μια εναλλακτική προσέγγιση η οποία εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία στο νοσοκομείο μας είναι να πραγματοποιείται κοιλιοπλαστική ή αλλιώς δερματολιπεκτομή κοιλίας πριν την υστερεκτομή έτσι ώστε η πρόσβαση στην κοιλιά να γίνεται με ασφάλεια, το ογκολογικό αποτέλεσμα να είναι το βέλτιστο και οι επιπλοκές να περιορίζονται.
Πιο συγκεκριμένα, η κοιλιοπλαστική είναι μια χειρουργική επέμβαση η οποία διορθώνει τη χαλάρωση του δέρματος της κοιλιάς, αλλά και άλλες δυσμορφίες του κοιλιακού τοιχώματος. Κατά την κοιλιοπλαστική αφαιρείται δέρμα και λίπος από την περιοχή της κοιλιάς. Με την επέμβαση αυτή μειώνεται το μέγεθος της κοιλιάς, διορθώνεται η χαλάρωση αυτής και ενισχύεται το μυϊκό τοίχωμα της κοιλιάς.
Η επέμβαση της κοιλιοπλαστικής επιτελείται υπό γενική αναισθησία, ενώ η ασθενής βρίσκεται σε ύπτια θέση με τους μηρούς λυγισμένους σε 45ο. Εκτελείται υπερηβική τομή, ακριβώς στο ύψος που γίνεται η τομή της καισαρικής, αλλά και εκτείνεται σε μεγαλύτερο μήκος από αυτήν. Στη συνέχεια το δέρμα με το υποδόριο λίπος αποκολλώνται, τραβιούνται προς τα κάτω και η περίσσεια αυτών εκτέμνεται και αφαιρείται. Ο ομφαλός παρασκευάζεται σε νέα θέση. Κατά την επέμβαση αυτή ενισχύεται το κοιλιακό τοίχωμα με την συρραφή των ορθών κοιλιακών μυών στη μέση γραμμή της κοιλιάς και την πλαστική πιθανών κηλών του ομφαλού (ομφαλοκήλη) ή κηλών λευκής γραμμής. Μετά την επέμβαση τοποθετείται παροχέτευση και είναι απαραίτητη η χρήση ειδικού πιεστικού κορσέ στην περιοχή της κοιλιάς.
Οι επιπλοκές από την επέμβαση αυτή της πλαστικής κοιλίας είναι σπάνιες όταν οι χειρισμοί και η διαδικασία της επέμβασης γίνεται από εξειδικευμένο χειρουργό. Οι συχνότερες επιπλοκές είναι η δύσπνοια τις πρώτες ημέρες λόγω μείωσης του ζωτικού αναπνευστικού χώρου, η συλλογή αιματώματος ή λέμφου στο τραύμα (που απαιτούν παροχέτευση), η φλεγμονή (που προλαμβάνονται με την προληπτική χορήγηση αντιβίωσης) και η δύσμορφη ουλή σε ορισμένους ασθενείς.
Η κοιλιοπλαστική δεν είναι μέθοδος απώλειας βάρους και θα πρέπει να συνδυάζεται πάντα με ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής και άσκησης προκειμένου να διατηρηθεί το καλό αποτέλεσμα.
