H μελέτη SHAPE συνέκρινε δύο διαφορετικές χειρουργικές προσεγγίσεις για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας με πρώιμο στάδιο. Η κλινική δοκιμή υποστηρίχθηκε από την Cancer Research UK. Ήταν ανοικτή για τις ασθενείς να συμμετάσχουν μεταξύ 2012 και 2019. Η ομάδα δημοσίευσε τα αποτελέσματα το 2024. Πιο συγκεκριμένα οι γιατροί συχνά αντιμετωπίζουν τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε πρώιμο στάδιο με μια επέμβαση που ονομάζεται υστερεκτομή. Όταν έγινε αυτή η δοκιμή, οι γυναίκες υποβάλλονταν συχνά σε ριζική υστερεκτομή.
Η ριζική υστερεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση:
- του τραχήλου της μήτρας το άνω μέρος του κόλπου και όλων των ιστών που κρατούν τη μήτρα στη θέση της
- της μήτρας
- των λεμφαδένων γύρω από τη μήτρα
Αυτό συχνά έχει πολύ καλά ογκολογικά αποτελέσματα, αλλά μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.
Οι ερευνητές θεώρησαν ότι μια μικρότερη επέμβαση που ονομάζεται απλή υστερεκτομή μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματική ογκολογικά όσο μια ριζική υστερέκτομη ένώ παράλληλα να περιορίζει τις βραχυπρόθεσμες και μακροχρόνιες παρενέργειες.
Μια απλή υστερεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση:
- του τραχήλου της μήτρας
- της μήτρας και ένα μικρό μέρος του άνω κόλπου
- τους λεμφαδένες γύρω από τη μήτρα
Οι κύριοι στόχοι αυτής της μελέτης ήταν να μάθουμε αν μια απλή υστερεκτομή λειτουργεί εξίσου καλά ογκολογικά σε σύγκριση με μια ριζική υστερέκτομη περιορίζοντας με τις παρενέργειες και πώς επηρεάζουν και οι δύο παρεμβάσεις την ποιότητα ζωής των ανθρώπων.
Η μελέτη ανέδειξε ότι ο καρκίνος επέστρεψε σε παρόμοιο αριθμό ατόμων που είχαν μια απλή υστερεκτομή και μια ριζική υστερέκτομη.
Αποτελέσματα
Συνολικά 700 γυναίκες συμμετείχαν σε αυτή τη δοκιμή. Όλοι έπρεπε να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι ασθενείς τοποθετήθηκαν τυχαία σε μία από τις δύο ομάδες θεραπείας:
- το ήμισυ είχε μια ριζική υστερεκτομή
- το ήμισυ είχε μια απλή υστερεκτομή
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε τον αριθμό των ανθρώπων με καρκίνο που επέστρεψαν στην περιοχή της πυέλου, 3 χρόνια μετά την ένταξή τους στη δοκιμή. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει καρκίνο σε περιοχές όπως ο κόλπος, ο συνδετικός ιστός και οι λεμφαδένες.
Βρήκαν ότι ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες:
- 10 στις 350 γυναίκες (2.9%) στην ομάδα ριζικής υστερεκτομής
- 11 από 350 γυναίκες (3,1%) στην ομάδα απλής υστερεκτομής
Εξετάστηκαν επίσης πόσες ασθενείς έχασαν τη ζωή τους. Αυτό ήταν 7 άτομα σε κάθε ομάδα. Κάποιες πέθαναν εξαιτίας του καρκίνου τους. Και μερικές πέθαναν για άλλους λόγους.
Παρενέργειες
Η ομάδα εξέτασε πόσες γυναίκες είχαν επιπλοκές κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Αυτό ήταν παρόμοιο και στις δύο ομάδες:
- 22 στις 344 γυναίκες (6,4%) που είχαν ριζική υστερεκτομή
- 24 από 338 γυναίκες (7,1%) που είχαν απλή υστερεκτομή
Εξετάστηκαν επίσης ο αριθμός των ατόμων που είχαν τουλάχιστον μία ανεπιθύμητη ενέργεια εντός 4 εβδομάδων από τη λειτουργία τους. Βρήκαν ότι ήταν:
- 174 γυναίκες (51%) που είχαν ριζική υστερεκτομή
- 144 γυναίκες (43%) που είχαν απλή υστερεκτομή
Ο αριθμός των ατόμων που εμφάνισαν τουλάχιστον μία ανεπιθύμητη ενέργεια πέραν των 4 εβδομάδων μετά τη χειρουργική επέμβαση ήταν:
- 208 γυναίκες (61%) που υπέστησαν ριζική υστερεκτομή
- 181 γυναίκες (54%) που υποβλήθηκαν σε απλή υστερέκτομη
Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες και στις δύο ομάδες ήταν ο κοιλιακός πόνος, η δυσκοιλιότητα και η ακραία κόπωση.
Η ομάδα εξέτασε τον αριθμό των ατόμων που είχαν προβλήματα που σχετίζονται με την ουροδόχο κύστη, όπως η διαρροή ούρων (ακράτεια) ή η δυσουρία.
Ο αριθμός των ατόμων που είχαν ακράτεια ούρων για περισσότερο από 4 εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση ήταν:
- 38 γυναίκες (11%) που είχαν ριζική υστερεκτομή
- 16 γυναίκες (5%) που είχαν απλή υστερεκτομή
Ο αριθμός των ατόμων που είχαν κατακράτηση ούρων για περισσότερο από 4 εβδομάδες μετά τη χειρουργική επέμβαση ήταν:
- 34 γυναίκες (10%) που είχαν ριζική υστερεκτομή
- 2 γυναίκες (λιγότερο από 1%) που είχαν απλή υστερεκτομή
Συμπέρασμα
Η ερευνητική ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια απλή υστερεκτομή ήταν τόσο καλή όσο μια ριζική υστερέκτομη για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στα πρώιμα στάδια. Αυτό αφορά λοιπόν τις γυναίκες που έχουν πρώιμο στάδιο του καρκίνου και έχουν χαμηλό κίνδυνο να επανέλθει – υποτροπιάσει μετά από χειρουργική επέμβαση. Βρήκαν επίσης ότι προκάλεσε λιγότερα προβλήματα από το ουροποιητικό σύστημα.
